Door redactieflexmarkt opAlgemeen
Het verzuim heeft in 2023 de BV Nederland 23,3 miljard euro gekost, dat is 1,9 miljard euro minder dan in 2022. Het ziekteverzuim in Nederland is vorig jaar met 0,3%-punt gedaald naar 5,3%. Het aandeel psychisch verzuim blijft wel stijgen, evenals het langdurig verzuim onder jongeren. Ruim veertig procent (43%) van de werkgevers ziet psychische klachten als hoofdoorzaak van langdurig verzuim. En een vijfde van hen verwacht een toename van werkgerelateerd psychisch verzuim. Dit blijkt uit het nieuwe Trendrapport Ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid van Nationale-Nederlanden dat vandaag is gepubliceerd.
Uit onderzoek blijkt daarnaast dat meer dan de helft van de werknemers (55%) doorwerkt bij griep. Van de thuiswerkers blijft zelfs 69% doorwerken met griep.
Stijging langdurig ziekteverzuim jongeren
Igno Schings, directeur collectieve inkomensverzekeringen bij Nationale-Nederlanden: “Hoewel we een dalende trend zien in het totale ziekteverzuim, moeten we met name de jongere werknemers goed in de gaten blijven houden. Want ondanks het lagere totale ziekteverzuim, zien we een zorgwekkende stijging in het langdurig ziekteverzuim. Bij mensen in de leeftijdscategorie van 25 tot 35 jaar zien we dat het aantal 42e weekmeldingen toegenomen is met bijna 5%. Van deze jongeren ervaart 25,8% burn-outklachten. Uit het rapport van TNO blijkt dat deze werknemers stress ervaren door prestatiedruk, sociale druk, financiële onzekerheid en soms ook al mantelzorg. Het aantal mensen dat vervolgens een beroep doet op de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) bij langdurig verzuim (langer dan 104 weken) is in 2023 gestegen met 11.030 naar 84.552.”
Lichte daling in verzuimduur, percentage en kosten
Uit de laatste cijfers van Nationale-Nederlanden, CBS, UWV en TNO blijkt dat het verzuimpercentage in 2023 is gedaald naar 5,3%. Hoewel dit een lichte daling is sinds het historische hoogtepunt in 2022 (5,6%), blijft dit hoger dan voor de coronaperiode(4,4%in 2019). Opnieuw is het verzuim het hoogst in de sectoren gezondheid (7,4%) en vervoer en opslag (6,3%).
Na een jarenlange stijging, daalde in 2023 de gemiddelde verzuimduur in Nederland voor het eerst met 0,8 werkdagen naar gemiddeld 8,2 werkdagen. Dit is rond het niveau van 2021, maar nog steeds hoger dan voor de coronaperiode in 2019 (7,8 werkdagen). Met een gemiddelde kostenpost van € 350 per dag kostte dit de BV Nederland in 2023 ruim € 23,3 miljard.
Steeds vaker doorwerken bij ziekte
Christiaan Vinkers (klinisch hoogleraar Stress en Verkracht aan Amsterdam UMC: ”Meer thuiswerken heeft voordelen, maar soms is de worsteling van werknemers daardoor minder zichtbaar. De druk die jongeren ervaren kan meer risico geven op stressklachten, en dus zorgen voor meer en langere uitval door mentale klachten. Het gesprek hierover voeren is een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel de werknemer als werkgever. Werkgevers moeten hier echt nog alerter op zijn om teveel stress te voorkomen , in plaats van in actie te komen als iemand al ziek thuis zit.”
Griep en verkoudheid
Zoals elk jaar zijn griep en verkoudheid de meest voorkomende oorzaken van ziekteverzuim. Maar het aantal ziekmeldingen als gevolg daarvan is in 2023 gedaald naar 61,1% in vergelijking met 65% in 2022. Hier gaat het voornamelijk om kortdurend verzuim. Onderzoek laat zien dat meer dan de helft van de werknemers doorwerkt als ze griep hebben (55%). Als ze thuis kunnen werken is dit zelfs 69%. Twee derde van de werknemers (64%) meldt zich niet ziek als ze verhoging of koorts hebben. Werknemers geven aan dat dit komt door de drukte op werk, maar ook door de verwachting van hun leidinggevende of hun eigen verantwoordelijkheidsgevoel om door te werken. Deze druk wordt vooral ervaren onder startende werknemers jonger dan 35 jaar (41%) en fulltime werkende jonge ouders (41%).
Het aandeel psychisch verzuim steeg daarentegen naar 8,3% in 2023, vergeleken met 7,6% in 2022.
Preventie en structurele ondersteuning
Om de zorgwekkende trend van stijgend langdurig verzuim tegen te gaan, is het essentieel dat werkgevers meer doen dan het erkennen van het probleem. Werknemers waarderen een actief beleid op preventie van psychisch verzuim en structurele ondersteuning.
Schings benadrukt het belang van een versterkte inzet op deze gebieden: ‘Juist door de dialoog aan te gaan en een preventiebeleid te implementeren, kunnen werkgevers bijdragen aan het welzijn van alle werknemers. Dit zal niet alleen de gezondheid en het geluk van werknemers verbeteren, maar leidt ook tot significante kostenbesparingen op de lange termijn.’
Enkele cijfers uit het trendrapport van Nationale-Nederlanden:
• 43% van de werkgevers ziet psychische klachten als hoofdoorzaak van langdurig verzuim, en 21% van de werkgevers verwacht een toename van werkgerelateerd psychisch verzuim
• 26% van de werkgevers verwacht een toename van privégerelateerd psychisch verzuim
• 11% van de werknemers onder de 35 jaar heeft zich langer dan een week ziekgemeld vanwege privégerelateerde psychische klachten
• 31% van de werknemers ervaart druk van de werkgever om door te werken als ze ziek zijn en 36% voelt druk om weer aan het werk te gaan voordat ze volledig hersteld zijn
• 70% van de werknemers waardeert het als werkgevers vragen stellen over hun gezondheid en privésituatie, maar bij slechts twee op de vijf werknemers wordt gevraagd naar de lichamelijke gezondheid (38%) en bij de helft naar de zorg om/zorgen voor kinderen en/of partner en/of ouders (53%)
• Volgens 13% van de werkgevers melden werknemers zich langdurig ziek vanwege extra zorgtaken en/of mantelzorg
Nationale-Nederlanden publiceert jaarlijks een trendrapport over ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid in Nederland. Hierin zijn zowel eigen cijfers van NN, onderzoek door Markeffect onder werkgevers en werknemers, als cijfers van het CBS, UWV en TNO gebruikt. Het meest actuele trendrapport is hier te bekijken.
Eigen content verzuim ziekteverzuim
